ग्रामीण भारताचा संतापाचा स्फोट: शेतकऱ्यांची वेदना
शहरी चकचकीत आणि आकाशी सुळावणार्‍या इमारतींच्या नजरेत आपण ग्रामीण भारताच्या ज्वलंत वास्तवाकडे दुर्लक्ष करू शकत नाही. आपल्या अन्नाची खात्री करणारे शेतकरी, ज्यांच्या कष्ट आणि परिश्रमावर आपले जीवन अवलंबून आहे, ते स्वतःच अशांत आहेत. वाढती महागाई ही ज्वाला त्यांच्या जगण्याची धुळी करण्याच्या मार्गावर आहे.
पूर्वी सोईस्कर जीवन जगणारे हे शेतकरी आता प्रत्येक पैसा जपून खर्च करण्याच्या दशेत येऊन पडले आहेत. डाळ, तेल, इंधन यासारख्या आवश्यक वस्तूंच्या किमती इतक्या वाढल्या आहेत, की बाजारात जाणे ही आता आर्थिक युद्धाशी लढण्यासारखे झाले आहे. मुलांसाठीच्या दुधावर देखील कपात करावी लागणारी ही परिस्थिती अंतर्दाहक आहे.
शेतकऱ्यांचा संताप अगदी न्याय्य आहे. ज्या धान्याची पैदास ते करतात, ते स्वतः परवडत नाही ही वस्तुस्थिती खेदजनक आहे. या वाढत्या खर्चाला तोंड देण्यासाठी शेती इनपुट्सची किंमतही आकाशाला गिंबळली आहे. ही दुहेरी येडी शेतकऱ्यांची कंबर झुकवत चालली आहे. अनेक शेतकरी कर्जाच्या दलदलमध्ये बुडत चालले आहेत. ग्रामीण अर्थव्यवस्थेलाही या संतापाची ज्वाळा गंभीर धोका पोहोचवत आहे.
सरकारची आश्वासने फक्त रिकामे शब्द बनून राहिली आहेत. महागाईवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी ठोस उपाय योजनांची गरज आहे. चांगल्या ग्रामीण पायाभूत सुविधा, कार्यक्षम साठवण व्यवस्था आणि थेट आर्थिक मदत यासारख्या उपायोजनांनीच शेतकऱ्यांची वेदना कमी होऊ शकेल.
ग्रामीण भारताचा हा संताप फक्त काही शेतकऱ्यांची व्यथा नाही. तर देशाच्या अन्नधान्याची आणि ग्रामीण अर्थव्यवस्थेची धुरा असलेल्या लाखो शेतकऱ्यांची ही सामूहिक वेदना आहे. या संतापाकडे दुर्लक्ष करणे म्हणजे देशाच्या भविष्याशी खेळ करण्यासारखे आहे. ही वेळ आहे सरकारने गांभीर्याने लक्ष देण्याची आणि शेतकऱ्यांच्या समस्यांचे कायमस्वरूपी निराकरण करण्याची.
