ग्रामीण भारताच्या सुप्त ज्वालामुखीचा धाट
शहरी चकाचकीच्या पलीकडे असलेल्या ग्रामीण भारतात एक वेगळीच ज्वालामुखी सुप्त अवस्थेत आहे - सुशिक्षित बेरोजगारीची ज्वालामुखी. गेल्या दहा वर्षात पदवीधर झालेल्या हजारो तरुणांच्या मनात शिक्षण आणि संधी यांच्यातील विसंगतीची लावा कोठे तरी खदखदत आहे.
पदवी हाती, निराशा मनात
सरकारच्या आश्वासनांवर विश्वास ठेवून पदवी घेतलेल्या या ग्रामीण तरुणांना त्यांच्या क्षेत्रातील संधी मिळत नाहीत. त्यांच्याकडे कौशल्य आहे, पण बाजारपेठ वेगळीच भाषा बोलत आहे. यामुळे ग्रामीण भागात निराशेचे ढग जमा होत आहे. शेतीवर अवलंबून असलेली तरुणाईही वेगळी नाही. अनियमित पाऊस, घटत्या शेती उत्पन्न आणि आयातीमुळे शेतीही त्यांच्यासाठी आशादायक राहिलेली नाही. त्यामुळे शेती सोडून पर्यायी रोजगाराच्या शोधात हे तरुण भटकत आहेत.
या सुप्त ज्वालामुखीचा स्फोट रोखण्यासाठी तात्कालीन उपाययोजना करणे आवश्यक आहे. ग्रामीण भागातील शिक्षण पद्धतीमध्ये बदल करून बाजारपेठेच्या गरजेनुसार कौशल्य विकासावर भर देणे गरजेचे आहे. तसेच, ग्रामीण उद्योग वाढण्यासाठी सरकारी योजना राबवून रोजगार निर्मिती वाढवण्याचीही आवश्यकता आहे. यामुळे ग्रामीण तरुणांना स्वयंरोजगाराची वाटही खुली होईल.
ग्रामीण भारतातील सुशिक्षित बेरोजगारीची ज्वलंत समस्या सोडवून, या तरुणांच्या कौशल्यांना योग्य संधी देणे गरजेचे आहे. त्यांच्या हातात कौशल्य आणि मनात आशा निर्माण झाली तरच खरा विकास साधला जाऊ शकतो. अन्यथा, हा सुप्त ज्वालामुखी स्फोट होऊन देशाच्या विकासाच्या प्रवासाला अडथळा ठरवू शकतो. ग्रामीण भारताला आत्मनिर्भर करून समृद्ध विकासाच्या दिशेने वाटचाल करण्यासाठी हा धाटा शांत करणे आवश्यक आहे.